Architektura i wystroje w ujęciu historycznym – Średniowiecze i Bizancjum

Wykład, 45 godz.
semestr letni, poniedziałek, 9.00-11.30, Sala Tymona w budynku głównym
P R O W A D Z Ą C Y: dr hab. Monika Jakubek-Raczkowska

slajd1

(szczegółowe treści i efekty kształcenia – SYLABUS – dostępne są w systemie USOS)

EGZAMIN – WYMAGANIA 

Wykład kończy się egzaminem pisemnym, obejmującym:

  • Rozpoznawanie zabytków na slajdach, wraz z datowaniem do pół wieku [obowiązuje znajomość zabytków omawianych na wykładach, reprodukcje wg podanej bibliografii i netografii], 10 przezroczy;
  • Objaśnianie terminologii, dotyczącej architektury starożytnej [wg wykładów oraz podanych opracowań słownikowo-encyklopedycznych], 10 pojęć;
  • Rozwinięcie podanego zagadnienia o tematyce ogólnej [na podstawie treści wykładów i podstawowej literatury przedmiotu]

Do uzyskania pozytywnej oceny z egzaminu wymagane jest pozytywne zaliczenie wszystkich części.

WYKAZ TERMINÓW

Organzacja przestrzenna:  ambit / apsyda / chór schodkowy (benedyktyński) / chór obejściowy / dormitorium / gdanisko / kapitularz / kruchta / krypta /  pastoforia (prothesis i diakonikon) / prezbiterium (hierateion) / refektarz / transept / trapeza / Westbau / Westwerk / wirydarz

Typy architektoniczne: baptysterium / donżon / kampanila / Norman castle keep / palatium (Pfals) / 

Techniki i konstrukcje: alternacja podpór / bazylika / biforium / crazy-voults / fasada ekranowa / parawanowa / filar wiązkowy / hala / mur mincé / pendentyw / pillier-cantonée /  przęsło / przypora (szkarpa) / pseudobazylika / ryzalit / sklepienie krzyżowo-żebrowe / sklepienie palmowe / sklepienie wachlarzowe / system przechodzący / system przyporowo-odporowy / system wiązany / trikonchos / triforium / trompa

 Elementy i detale architektoniczne: archiwolta / fryz arkadkowy / fryz kostkowy (szachownicowy) / galeria arkadkowa (Zwergengallerie, galeria karłowata) / gargulec / laskowanie / lektorium / leoni stilofori /  maswerk / nadproże / ościeża / pinakiel / portal kolumnowo-schodkowy (kolumnowo-uskokowy) / portal prowansalski / pseudoprotiro / protiro / rozeta / spolia / statue-colonne /  trumeau /  tympanon / wimperga / żabki (czołganka)

Wyposażenie i wystrój: antependium / lektorium / predella / retabulum / solea / stalle / stipes / syntron / świecznik kołowy / tapiseria / templon / trybularz / tryptyk

Zjawiska artystyczne: corrente comasca / decorated style / Early English / gotyk płomienisty (flamboyant) / Norman style / Perpendicular style / protorenesans toskański / I system gotycki / II system gotyki / III system gotycki (rayonnant / gotyk promienisty)

LINKI

SZTUKA PLEMION GERMAŃSKICH [V-VIII W.]

  • LONGOBARDOWIE: Projekt Italia Longobardorum >> Tempietto Clitunno >> UNESCO Longobards in Italy. Places of the Power (568-774 A.D.)  >>
  • WIZYGOCI: Portal historii architektury hiszpańskiej – Wizygoci >>  Banos, St. Juan 1>> Quintanilla de las Viñas  1>> 2>>
  • IRLANDIA I ANGLIA book of Kells online >>

 DRUGI ZŁOTY WIEK BIZANCJUM [RENESANS MACEDOŃSKI]

RENESANS KAROLIŃSKI / RENESANS OTTOŃSKI

ROMANIZM WE FRANCJI

ROMANIZM W NORMANDII I ANGLII

ROMANIZM W ITALII

  • Como, Sant’ Abbondio 1>> 2>>
  • Pavia, San Michele Maggiore 1>> Porta Speciosa>>

ZACHÓD A BIZANCJUM

KLASZTORY I MONASTERY

  • Projekt St-Gallen 1>> 2>>
  • Góra Athos:  strona domowa >> Macedonian-heritage >> film dok.o życiu na Atos >> krótka hist. i galeria [grecja.home.pl]>
  • Monastery Serbii: SrpskoBlago
  • Cluny – 1>> 2>> Fontenay (Burgundia) >> Silvacane (Prowansja) >> Senanque (Prowansja) 1>> 2>>

KATEDRA GOTYCKA

  • Paryż, katedra Notre-Dame w Paryżu, strona domowa, zwłaszcza: plan interaktywny>> fasada zachodnia>> portale>> wnętrze panoramicznie>>
  • Saint-Denis 1>> 2>> Nagrobki ostatnich Kapetyngów w Saint-Denis 1 >>
  • Projekt Pierre’A Gaveta >>

ARCHITEKTURA REZYDENCJONALNA W PÓŹNYM ŚREDNIOWIECZU

  • Vincennes 1>> 2>>
  • Avinion,  Pałac Papieski 1>> [wystrój] 2>> [architektura]

WYSTROJE

  • Rekonstrukcja sypialni z początku XV wieku [Paryż, Musee des Arts Decoratifs] >> PANORAMICZNA>>
  • Tapiserie około 1400 1>> 2>> Dama z jednorożcem 1>> 2>> Jednorożec na uwięzi (MET) >> Seria „Życie dworskie” (Luwr) >>

ARCHITEKTURA WAROWNA ZAKONU KRZYŻACKIEGO W PRUSACH

Muzeum Zamkowe w Malborku >>
Zamki krzyżackie (odensland.de)

LITERATURA ONLINE